top of page

ಶತಪಥ ಶ್ರುತಿಯಲ್ಲಿ ವಿಷುವ ಬಿಂದು ಮತ್ತು ಮಾಸ ವಿಭಜನೆ

ಸಂವತ್ಸರ ಕಾಲಾತ್ಮಾ ವಿಷುವಾನ್


ಹನ್ನೆರಡು ತಿಂಗಳ ವಿಭಜನೆಯ ಮೂಲ, "ವಿಷುವ ಬಿಂದು"


ಈ ದೀರ್ಘತಮ ಋಷಿ ನೋಡಿದ ಸೂರ್ಯನ ಸುತ್ತ ಭೂಮಿಯು ಸುತ್ತುತ್ತಿರುವ ಈ ದೀರ್ಘ ವೃತ್ತಾಕಾರದ ಕಾಲಚಕ್ರದ ೩೬೦ ಅಂಶಗಳ ೩೦ ಅಂಶದಿಂದ ೧೨ ಮಾಸಿಕ ವಿಭಾಗಗಳು ಈ ಚಕ್ರದಲ್ಲಿ ಯಾವ ಬಿಂದುವಿನಿಂದ ಆಗುತ್ತವೆ ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆಯನ್ನು ಬುದ್ಧಿವಂತರು ಕೇಳುವುದು ಸಹಜ. ಈ ಬಗ್ಗೆ ಸ್ವತಃ ಶ್ರುತಿಯೇ ಸ್ಪಷ್ಟನೆ ನೀಡಿದೆ.


"ತದಾಹುರ್ಯ್ಯದ್ ದ್ವಾದಶಮಾಸಾಃ ಸಂವತ್ಸರಸ್ಯ । ಅಥೈತದಹರತ್ಯೇತಿ ಯತ್ ವೈಷುವತಮ್। ಅವರೇಷಾಮೇತಾ೩ತ್ ಪರೇಷಾ೩ಮಿತಿ। ಅವರೇಷಾಞ್ಚೈವ ಪರೇಷಾಞ್ಚೇತಿ ಹ ಬ್ರೂಯಾತ್।

ಆತ್ಮಾ ವೈ ಸಂವತ್ಸರಸ್ಯ ವಿಷುವಾನ್ ಅಙ್ಗಾನಿ ಮಾಸಾಃ । ಯತ್ರ ವಾ ಆತ್ಮಾ ತದಙ್ಗಾನಿ ।

ಯತ್ರೋ ಅಙ್ಗಾನಿ ತದಾತ್ಮಾ।

ನ ವ ಆತ್ಮಾ ಅಙ್ಗಾನಿ ಅತಿರಿಚ್ಯತೇ।

ನ ಆತ್ಮಾನಮ್ ಅಙ್ಗಾನಿ ಅತಿರಿಚ್ಯನ್ತೇ।

ಏವಮುಹೈತದ್ ಅವರೇಷಾಞ್ಚೈವ ಪರೇಷಾಞ್ಚ ಭವತಿ । ಶತಪಥ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ೧೨/೨/೩/೬ |"



ಶಬ್ದಾರ್ಥ-

ತದ್ - ಆ ಸಂವತ್ಸರವನ್ನು ಕಾಲಚಕ್ರ

ಆಹುಃ - ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ

ಯದ್ - ಇವು

ಸಂವತ್ಸರಸ್ಯ - ಸಂವತ್ಸರದ

ದ್ವಾದಶಮಾಸಾಃ - ಹನ್ನೆರಡು ತಿಂಗಳುಗಳು

ಅಥಾ - ಅದರ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಶುಭ

ಏತದ್ - ಈ

ವಿಷುವಾನ್ ಅಹಃ - ರಾತ್ರಿ ಮತ್ತು ಹಗಲು ಸಮಾನ ವಿಭಾಗವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ವಿಷುವತ್ ಸಂಕ್ರಾಂತಿಯ ದಿನವು ಇಡೀ ಭೂಮಿಯ ಮೇಲಿನ ಸಮಾನತೆಯ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ

ಅತಿ ಏತಿ - ಇತರ ಎಲ್ಲವನ್ನು ಮೀರಿಸುತ್ತದೆ. ಅಂದರೆ, ಇದು ಅತ್ಯಂತ ಶ್ರೇಷ್ಠವಾದ್ದು.


ಅವರೇಷಾಮ್ - ನ ವರಃ ಅವರಃ ತೇಷಾಮ್


ಕಾಲದ ಪ್ರಕಾರ, ಭೂಮಿಯ ಒಂದು ಅರ್ಧಗೋಳದಲ್ಲಿ, ಹಗಲು ರಾತ್ರಿಗಿಂತ ಚಿಕ್ಕದಾಗಿದೆ, ಇನ್ನೊಂದು ಅರ್ಧಗೋಳದಲ್ಲಿ, ಇದಕ್ಕೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ, ರಾತ್ರಿಯು ಹಗಲಿಗಿಂತ ಚಿಕ್ಕದಾಗಿದೆ.


ಪರೇಷಾಮ್ - ಒಂದು ಗೋಳಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ಹಗಲಿನ ನಂತರ ಬರುವ ಹೆಚ್ಚು ರಾತ್ರಿಯ ಸಮಯ ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಂದು ಅರ್ಧಗೋಳದಲ್ಲಿ ರಾತ್ರಿಯ ನಂತರ ಬರುವ ಹೆಚ್ಚು ಹಗಲಿನ ಸಮಯ.


ಏತಾ೩ತ್ - ಏತಿ ಗಚ್ಛತಿ ಮಿಲತಿ ಚ ಯಃ ಸ ಏತಃ, ತಸ್ಮಾತ್ ಇತಿ.


ಒಂದರಿಂದ ಹೋಗಿ ಇನ್ನೊಂದರಲ್ಲಿ ಸಂಧಿಸುವದು ಏತ. ಭೂಮಿಯು ೨೩ ಅಂಶ ೨೮ ಕಲೆ ಅದರ ಅಕ್ಷದ ಮೇಲೆ ಬಾಗಿರುತ್ತದೆ. ನೃತ್ಯ ಗೈಯ್ಯುತ್ತಾ ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅದರ ಕಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಮುಂದಕ್ಕೆ ಚಲಿಸುತ್ತದೆ. ಭೂಮಿಯ ಉಭಯ ಗತಿಯಲ್ಲಿ ಚಲನೆಯಲ್ಲಿದೆ ಕಾಲ. ಈ ಕಾಲವು ಉತ್ತರ ಗೋಳಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ದೀರ್ಘ ರಾತ್ರಿಗಳಿಂದ ಸಣ್ಣ ದಿನಗಳವರೆಗೆ ಚಲಿಸುತ್ತದೆ, ಹಗಲುಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ ದಕ್ಷಿಣ ಗೋಳಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಕಾಲವು ದೀರ್ಘ ದಿನಗಳಿಂದ ಸಣ್ಣ ರಾತ್ರಿಗಳತ್ತ ಹೋಗುತ್ತದೆ, ರಾತ್ರಿಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ. ಇದೇ "ಏತ". ಭೂಮಿಯ ಈ ದೈನಂದಿನ ಮತ್ತು ವಾರ್ಷಿಕ ಚಲನೆಯಲ್ಲಿ, ಒಂದು ಕಡೆ ರಾತ್ರಿಯಿಂದ ಹಗಲು ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಂದು ಬದಿಯಲ್ಲಿ ಹಗಲಿನಿಂದ ರಾತ್ರಿ ಆಗುವುದನ್ನು ಶ್ರುತಿಯು ಈ ಪ್ರತಿಯೊಂದರಲ್ಲೂ ಸಮಾನ ಮೌಲ್ಯದಲ್ಲಿ ಚಲಿಸುವ ತ್ರಿಕಾಲದ ನಿರಂತರತೆಯನ್ನು ತೋರಿಸಲು "ಏತಾ೩ತ್" ಅನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಪಠಿಸಿದೆ. ಅಂದರೆ, ಈ ರೀತಿಯಾಗಿ, ಈ ಕಾಲವು ಒಂದು ಕಡೆ ಉತ್ತರ ಗೋಳಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ದೀರ್ಘ ರಾತ್ರಿಗಳಿಂದ ಸಣ್ಣ ಹಗಲುಗಳವರೆಗೆ ಹಾದುಹೋಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಂದು ಕಡೆ ದಕ್ಷಿಣ ಗೋಳಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ದೀರ್ಘ ಹಗಲುಗಳಿಂದ ಸಣ್ಣ ರಾತ್ರಿಗಳವರೆಗೆ ಅದೇ ಉದ್ದದೊಂದಿಗೆ; ಈ ರಾತ್ರಿ ದಿನದ ಕಾಲಾತ್ಮಕ ಸಮಾನತೆಯುಳ್ಳ ಅಹೋರಾತ್ರವು ವಿಶೇಷ ವಿಷುವತ್ ಸಂಕ್ರಾಂತಿಯನ್ನು ಸಾಧಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ರೀತಿಯಾಗಿ, ವಿಶೇಷ ಅಹೋರಾತ್ರದ ಈ ವಿಷುವತ್ ಸಂಕ್ರಾಂತಿಯ ದಿನವು ಶ್ರೇಷ್ಠತೆಯಲ್ಲಿ ಇತರ ಎಲ್ಲಾ ದಿನಗಳನ್ನು ಮೀರಿಸುತ್ತದೆ.


ಈ ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಹಗಲು-ರಾತ್ರಿಗಳ ಸಮತೆಯುಳ್ಳ ಈ ವಿಶಿಷ್ಟ ಆಹೋರಾತ್ರ ವಿಷುವದೊಂದಿಗೆ, ಪ್ರಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಮತ್ತೊಂದು ಕ್ರಾಂತಿ ನಡೆಯುತ್ತದೆ ಎಂದು ಶ್ರುತಿ ಹೇಳುತ್ತದೆ.


ಸಂಧಿ ಬಿಡಿಸಿದರೆ - "ಅವರೇಷಾಮ್ ಚ ಏವ ಪರೇಷಾಮ್ ಚ ಇತಿ ಹ ಬ್ರೂಯಾತ್" ಎಂಬ ಶ್ರುತಿ ವಾಕ್ಯವು ಭೂಮಿಯ ಉತ್ತರಾರ್ಧಗೋಳದಲ್ಲಿ, ಈ ದಿನದ ಹಿಂದಿನ ದಿನದವರೆಗೆ ರಾತ್ರಿಗಿಂತ ಹಗಲು ಸ್ವಲ್ಪ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಯಾಗಿ ದಕ್ಷಿಣ ಗೋಳಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ರಾತ್ರಿಯ ಸಮಯವು ಸ್ವಲ್ಪ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ. ಕ್ರಮೇಣ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಈ ವಿಶಿಷ್ಟ ಸಮ ಅಹೋರಾತ್ರಗಳು ವಿಷುವತ್ ಸಂಕ್ರಾಂತಿಯನ್ನು ತಲುಪುತ್ತದೆ. ನಂತರದ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಅದರ ಸಹವರ್ತಿ ರಾತ್ರಿ ಅಥವಾ ಹಗಲಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಹಂತಹಂತವಾಗಿ ದೊಡ್ಡದಾಗಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದೇ ಖಂಡಿತಾ ಹೇಳಬೇಕು.


ಹೀಗೆ "ಆತ್ಮಾ ವೈ ಸಂವತ್ಸರಸ್ಯ ವಿಷುವಾನ್ ಅಙ್ಗಾನಿ ಮಾಸಾಃ" - ಅಂದರೆ ವಿಷುವತ್ ಸಂಕ್ರಾಂತಿಯ ದಿನವು ವರ್ಷದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ದೇಹದ ಆತ್ಮವಾಗಿದೆ. ಅದೇ ವಿಷುವತ್ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ. ಇದೇ ವಿಷುವದಿಂದ ೩೦-೩೦ ಅಂಶಗಳಷ್ಟು ದೂರವನ್ನು ಅಳೆಯುವ ತಿಂಗಳುಗಳು ಈ ಸಂವತ್ಸರ ಎಂಬ ದೇಹದ ಭಾಗಗಳಾಗಿವೆ. ಸಂವತ್ಸರ ರೂಪದ ಶರೀರದ ಆತ್ಮವು ವಿಷುವತ್ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ದಿನ. ಅಂದರೆ ವಿಷುವತ್ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಎಂಬ ಆತ್ಮದ ಭಾಗಗಳೇ ತಿಂಗಳುಗಳು.


ಯತ್ರ ವಾ ಆತ್ಮಾ ತದಙ್ಗಾನಿ |


ಆತ್ಮವು ಎಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತದೆಯೋ ಅಲ್ಲಿ ಅದರ ಅಂಗಗಳಿವೆ. ತನ್ನ ಸದಸ್ಯರು ಎಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಾರೆ, ಅಲ್ಲಿ ಆತ್ಮವು ವಾಸಿಸುತ್ತದೆ.


ನ ವ ಆತ್ಮಾ ಅಙ್ಗಾನಿ ಅತಿರಿಚ್ಯತೇ।

ನ ಆತ್ಮಾನಮ್ ಅಙ್ಗಾನಿ ಅತಿರಿಚ್ಯನ್ತೇ।


ಆತ್ಮವು ಸದಸ್ಯರನ್ನು ಬಿಟ್ಟುಕೊಡುವುದಿಲ್ಲ, ಅಥವಾ ಸದಸ್ಯರು ಆತ್ಮದಿಂದ ದೂರ ಉಳಿಯಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ.


ಏವಮುಹೈತದ್ ಅವರೇಷಾಞ್ಚೈವ ಪರೇಷಾಞ್ಚ ಭವತಿ ।


ಏವಮುಹೈತದ್ – ಏವಮ್ ಉ ಹ ಏತದ್.


ಇದು ಇಷ್ಟು ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾದ್ದು ಎಂದು ಶ್ರುತಿಯೇ ಸಾರುತ್ತಿದೆ. ಆತ್ಮವಿಲ್ಲದ ಅಂಗವು ಸಾಯುತ್ತದೆ, ಸತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಜಗತ್ತಿಗೆ ತಿಳಿದಿದೆ. ಅಂದರೆ ಯಾವ ಸಂವತ್ಸರವು ಸಮ ಅಹೋರಾತ್ರ ಕಾಲಾತ್ಮಕ ಈ ವಿಶಿಷ್ಟ ವಿಷುವತ್ ಸಂಕ್ರಾಂತಿಯ ದಿನದಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುವುದಿಲ್ಲವೋ, ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಡುವುದಿಲ್ಲವೋ; ಅದು ಸತ್ತಂತೆ; ಅದು ಹೆಣದಂತೆ. ಆಗ ಭೂಮಿಯ ಈ ಜೀವಂತ ಆರ್ತವ ಋತುಗಾಮೀ ಪ್ರಕೃತಿಗೂ ಅದಕ್ಕೂ ಯಾವುದೇ ಸಂಬಂಧವಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಈ ವರ್ಷ ಹಿಂದಿನಿಂದ ಸರಿಯಾದ ಗಣಿತ ಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಬಂದಂತೆ ನಮ್ಮ ಸ್ಥಳ ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ೨೧-೦೩-೨೦೨೩ ಮಧ್ಯಾಹ್ನ ೨-೫೪ಕ್ಕೆ ಜೀವಂತ ವಿಷುವತ್ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಘಟಿಸಿದೆ.


ಅವರೇಷಾಞ್ಚೈವ ಪರೇಷಾಞ್ಚ ಭವತಿ ।


ಇಲ್ಲಿಂದ ವಸಂತವು ಭೂಮಿಯ ಒಂದು ಗೋಳಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಶರತ್ಕಾಲವು ವಿರುದ್ಧ ಗೋಳಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಒಂದು ಗೋಳಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ವಸಂತ ವಿಷುವತ್ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಎಂದು ಬಂದಾಗ, ವಿರುದ್ಧ ಗೋಳಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಅದೇ ದಿನ ಶರತ್ಕಾಲದ ವಿಷುವತ್ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ.


ಮೇಲೆ ಹೇಳಿದ ಶತಪಥ ಶ್ರುತಿಯು ಗೋಪಥದಲ್ಲಿಯೂ ಇತರೆ ಪದಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದೆ. ಅದನ್ನು ಮುಂದಿನ ಲೇಖನದಲ್ಲಿ ನೋಡೋಣ.


- ಹೇಮಂತ್ ಕುಮಾರ್ ಜಿ

86 views0 comments

Comments

Rated 0 out of 5 stars.
No ratings yet

Add a rating
bottom of page